Edukacja HM

IstotnÄ…, czÄ™sto niezauważalnÄ… częściÄ… dziedzictwa kulturowego jest pamięć zawarta we wspomnieniach ludzi. WÅ‚aÅ›nie z potrzeby ocalenia dla przyszÅ‚ych pokoleÅ„ wspomnieÅ„ – opowieÅ›ci mieszkaÅ„ców Lublina, zrodziÅ‚ siÄ™ w OÅ›rodku „Brama Grodzka – Teatr NN” projekt rejestrowania tych wspomnieÅ„ i ich i utrwalania. Sens i opis tego zamierzenia można wyrazić jednym zdaniem:

Opowiedz nam swojÄ… historiÄ™ a my jÄ… zapiszemy i ocalimy. W literaturze przedmiotu ten sposób utrwalania historii – poprzez nagrywanie na magnetofon wspomnieÅ„ nosi nazwÄ™ „Historia Mówiona”.

W ten sposób staliÅ›my siÄ™ zbieraczami i „zapisywaczami” opowieÅ›ci, zarówno tych opisujÄ…cych minionÄ… codzienność miasta, jak tych o dramatycznych zdarzeniach. Te zarejestrowane relacje tworzÄ… emocjonalnÄ… i peÅ‚nÄ… życia tkankÄ™ historii miasta. Nie jest to historia podrÄ™cznikowa, tylko historia, która dzieje siÄ™ na poziomie ludzkiego, jednostkowego życia. Powstaje w ten sposób wielka i wielowÄ…tkowa „Mówiona KsiÄ™ga Miasta - Lublin Opowiadany”, na którÄ… skÅ‚adajÄ… siÄ™ setki „maÅ‚ych historii”.


                        

Edukacja - Historie rodzinne


Poprzez projekt „Lublin opowiadany” zwracamy uwagÄ™ mÅ‚odego pokolenia na to, jak ważny jest mówiony przekaz pamiÄ™ci, w szczególnoÅ›ci ten dotyczÄ…cy historii rodziny. Potwierdzeniem tego sÄ… sÅ‚owa Ryszarda KapuÅ›ciÅ„skiego w wywiadzie zamieszczonym w „Przekroju” (nr 28 z 13 lipca 2003 r.), w którym wskazuje na problem zwiÄ…zany z brakiem rodzinnego przekazu pamiÄ™ci:

„ Ileż ja bym mógÅ‚ wiedzieć od swoich rodziców, kiedy jeszcze żyli! Do gÅ‚owy mi nie przyszÅ‚o, żeby pytać. Teraz nie mam już kogo. I w ten oto sposób wychodzi caÅ‚a sÅ‚abość wspóÅ‚czesnej cywilizacji zachodniej. W Afryce od zawsze istniaÅ‚a tradycja opowiadania historii rodzinnych z pokolenia na pokolenie, a i dziÅ› caÅ‚a rodzina zbiera siÄ™ wieczorem przy ognisku i opowiada. W ten sposób tworzÄ… siÄ™ przekazy. (...) Europejczyk zupeÅ‚nie tego nie ma. Nie zna nawet swoich braci ciotecznych. (...) Europejczykom brak noÅ›ników pamiÄ™ci. To wielka sÅ‚abość Europejczyków.”

W kontekście tej wypowiedzi widać jak dużym walorem edukacyjnym projektu jest to, że młode osoby uczestniczące w nagrywaniu wspomnień zaczynają dostrzegać historię własnej rodziny, zaczynają rozmawiać z osobami starszymi, często samotnymi i uczą się ich słuchać. Powstaje naturalny kontakt międzypokoleniowy i międzyludzki.

Scenariusze lekcji wykorzystujÄ…ce zasoby historii mówionej: